Jaarlijks verliezen ongeveer 280 medewerkers vingers of andere ledematen door een ongeval met een machine op het werk. Dit blijkt uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dat eind 2019 is verschenen. Het ongeval is vaak het gevolg van een onveilige situatie die al langer bestaat. De medewerkers zien de gevaren niet meer.

Kennis van machineveiligheid

Jaarlijks komt het RIVM met cijfers over bedrijfsongevallen. Er is de afgelopen jaren een waarneembare toename van het aantal ongevallen. Veroorzakers zijn onder andere langere werktijden, een toenemende werkdruk en de inzet van minder gekwalificeerd personeel. Deze oorzaken hangen samen met de economische groei, die aan de basis van de ontwikkelingen staat. Bedrijven volgen vaak de machinerichtlijn op en hebben de kennis en het inzicht in de risico’s. Toch is dit vaak niet genoeg om ongelukken te voorkomen. Het is dus noodzakelijk om de kennis om te zetten in kunde. Uit het onderzoek van de RIVM blijkt dat de onveilige situatie vaak al langere tijd bestaat. Hierdoor raken medewerkers en hun leidinggevenden gewend aan de gevaarlijke situatie, waardoor men op een gegeven moment de gevaren niet meer ziet. Het is dus van belang dat men die gevaren weer gaat herkennen.

Gevaren (h)erkennen

In principe zou een machine die voldoet aan de machinerichtlijn veilig moeten zijn. De veiligheid kan door diverse factoren verminderen. Zo is er onder andere bewezen dat medewerkers met workarounds, moedwillige aanpassingen en onderhoud, de machine wellicht onbewust onveiliger maken. Binnen bedrijven is een veiligheidsdeskundige nodig die de onveiligheid herkent en erkent. De aanwezige kennis kan zo op de juiste manier toepasbaar gemaakt worden. Enkel een richtlijn is niet altijd afdoende. Medewerkers kunnen nog altijd een melding maken bij het meldpunt ‘Ongevallen machineveiligheid’ dat in 2012 is opgezet.

Aansprakelijkheid voor de werkgever

Als werkgever heeft men een zorgplicht. Dit wil zeggen dat de werkgever moet zorgen voor een veilige werkomgeving, goede instructies moet geven en toezicht moet houden. Kortom: aan de werkgever de taak om zoveel mogelijk te voorkomen dat een medewerker ziek wordt of een ongeval krijgt. Indien er een bedrijfsongeval plaatsvindt doordat de werkgever zijn zorgplicht niet is nagekomen, is hij aansprakelijk voor de schade. De werknemer moet in dit geval bewijzen dat er schade is én dat dit is veroorzaakt door het bedrijfsongeval. Soms ligt de bewijslast bij de werkgever en moet deze bewijzen dat de schade niet door het ongeval komt. Dit levert vervelende situaties op het werk op en het conflict kan zelfs voor de rechter komen. Werknemers met een rechtsbijstandverzekering kunnen hier gebruik van maken wanneer er een juridische conflict ontstaat. De werknemer ontvangt dan hulp van juristen die werkzaam zijn bij de rechtsbijstandverzekeraar en deze juridische hulp wordt vergoed.

Overgenomen van: at-aandrijftechniek.nl