overgenomen van Arbo-Online door:Pascal Willems

Een werkgever ontslaat een werknemer die zich niet houdt aan de zeer strenge veiligheidsinstructies. De werknemer gebruikte zijn PBM niet. Maar blijft dit ontslaan op staande voet overeind?

Werkgevers moeten medewerkers wijzen op de veiligheidsvoorschriften die binnen een bedrijf gelden. Ook moeten werkgevers doorlopend toetsen of ze zich daar ook aan blijven houden. De rechtbank Noord-Holland moest in september 2023 oordelen over een ontslag op staande voet van een werknemer die meerdere veiligheidsvoorschriften had overtreden (ECLI:NL:RBNHO:2023:8758).

Het veiligheidsbeleid: de feiten

Een werknemer is sinds 2000 in dienst bij de werkgever als Senior Machinist. Hij houdt zich bezig met het industrieel reinigen van machines onder zeer hoge druk. Hij beschikt over een SIR-certificaat Hoge Druk Operator Machinist (HDO-M) om te mogen werken met zeer hoge druk tot 2.500 bar. Hij werkt ook volgens het SIR-protocol Hoge Druk.

De werkgever hanteert een zeer streng veiligheidshandboek met duidelijke instructies. Ook staat erin vermeld dat overtreding van de veiligheidsvoorschriften tot een officiële waarschuwing en zelfs tot ontslag op staande voet kan leiden.

BEKIJK OOK

Collectie Machineveiligheid

Naar aanleiding van een bedrijfsongeval met dodelijke afloop stuurt de werkgever een bericht rond waarin nogmaals wordt gewezen op de noodzaak om de veiligheidsinstructies te volgen en dat de werkgever een zerotolerancebeleid volgt als het gaat om het opvolgen van deze regels.

Werknemer overtreedt veiligheidsvoorschriften

Op 7 maart 2023 wordt vastgesteld dat de werknemer hogedrukwerkzaamheden uitvoert zonder gebruik van passende persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). De volgende dag wordt hij op staande voet ontslagen. De werknemer vecht het ontslag aan. Hij erkent dat hij niet de juiste PBM gebruikte, maar stelt dat andere werknemers die soortgelijke fouten hebben begaan, niet ontslagen zijn.

BEKIJK OOK

Deze aanpak van gedrag op de werkvloer werkt wél

Het oordeel van de kantonrechter

De kantonrechter overweegt dat de werkgever, die een zerotolerancebeleid voert, het beleid duidelijk moet opstellen, het voldoende duidelijk kenbaar moet maken en ook consequent moet toepassen. De kantonrechter is het eens met de werknemer dat de werkgever dat laatste onvoldoende heeft bewezen. Ook is het niet voldoende duidelijk wat een zerotolerancebeleid betekent.

Aangezien de werknemer, na het incident, eerst de werkzaamheden moest afmaken, was de situatie voor de werkgever kennelijk niet dermate ernstig dat zij de werknemer meteen hebben weggestuurd.

BEKIJK OOK

Collectie Ongevallen en incidenten

Alles overziend kan het ontslag op staande voet niet in stand blijven. De werkgever wordt veroordeeld tot betaling van het achterstallig loon en om de werknemer weer toe te laten tot de werkzaamheden onder last van een dwangsom.

Het belang voor de praktijk

De arbeidsomstandighedenwetgeving legt een grote verantwoordelijkheid bij werkgevers om te zorgen voor een veilige werkplek en veilige arbeidsomstandigheden. Dat een werkgever op dat vlak een streng beleid voert, is dus niet vreemd.

Zerotolerance laat de mogelijkheid van maatwerksancties nog wel toe, maar dan moet voor werknemers voldoende duidelijk zijn in welke gevallen welke sanctie kan volgen. Onduidelijkheid van regels en de toepassing daarvan zorgt voor onduidelijkheid. Een beroep op onduidelijke regels betekent vaak dat de werkgever ze veel moeilijker kan controleren en naleven.

Deze uitspraak maakt wel duidelijk dat het hebben van een streng beleid niet voldoende is, maar dat zowel het informeren over dit beleid en het consequent toepassen, net zo belangrijk is.