Potentiële effecten van hitte-index
Zoals in de tabel hierboven wordt aangegeven, is de hitte-index het temperatuurequivalent dat door mensen wordt waargenomen als gevolg van luchttemperatuur, relatieve vochtigheid en windsnelheid. Deze temperatuur kan mogelijk ernstige medische gevolgen hebben. Bij een hoge luchttemperatuur en luchtvochtigheid (hoge warmte-index) wordt transpiratie belemmerd door verminderde verdamping als gevolg van een hoge luchtvochtigheid. Zweet is de fysiologische reactie van het menselijk lichaam op hoge temperaturen en is een poging om de lichaamstemperatuur te verlagen door verdamping van zweet. Wanneer dit wordt belemmerd, kan oververhitting en uitdroging optreden, met variërende ernst. Hieronder staat een tabel met mogelijke complicaties bij verschillende niveaus van warmte-indexwaarden, verkregen van Wikipedia.
Effecten van de hitte-index
| Celsius | Notities |
| 27-32°C | Let op: vermoeidheid is mogelijk bij langdurige blootstelling en activiteit. Voortdurende activiteit kan leiden tot hittekrampen. |
| 32-41°C | Uiterste voorzichtigheid: hittekrampen en hitte-uitputting zijn mogelijk. Voortdurende activiteit kan leiden tot een hitteberoerte. |
| 41-54°C | Gevaar: hittekrampen en hitte-uitputting zijn waarschijnlijk; hitteberoerte is waarschijnlijk bij aanhoudende activiteit. |
| Meer dan 54°C | Extreem gevaar: hitteberoerte dreigt. |
Houd er rekening mee dat blootstelling aan de volle zon de hitte-indexwaarden met maximaal 8°C kan verhogen. Hitte-indexwaarden zijn vooral belangrijk voor kinderen. Jonge kinderen lopen over het algemeen meer gevaar vanwege factoren zoals een groter huidoppervlak in verhouding tot hun kleine lichaam, hogere warmteproductie als gevolg van lichaamsbeweging en doorgaans minder zweten dan volwassenen. Ook zijn kinderen zich vaak minder dan volwassenen bewust van de noodzaak om te rusten en te hydrateren.
Dorst is een laat teken van uitdroging, en het is belangrijk om gehydrateerd te blijven, vooral voor, tijdens en na buitenactiviteiten, vooral die met zware lichamelijke inspanning. Naast kinderen lopen mensen met bepaalde aandoeningen, waaronder obesitas, diabetes, hartaandoeningen, cystische fibrose en mentale retardatie, een groter risico op oververhitting en uitdroging.
Alles over temperatuurgrenzen, tropenroosters, en andere verkoelende maatregelen
Bron: www.mkbservicedesk.nl Auteur: Jade Karthaus
Met temperaturen boven de 30 graden is het volop zomer in Nederland. Heb jij een hitteplan opgesteld? Lees wat je kunt doen om werken draaglijk te houden voor jezelf en je personeel.
Wat is een hitteplan voor personeel?
In een hitteplan of hitteprotocol voor personeel leg je vast welke maatregelen er genomen moeten worden als er sprake is van aanhoudende warmte op de werkplek. Denk aan een temperatuurgrens waarbij werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden, de verkoelende maatregelen die je neemt op de werkvloer, wat je als werkgever hierin regelt en wat je verwacht van werknemers.
Verschil met Nationaal Hitteplan
Een hitteplan voor je personeel is wat anders dan het Nationaal Hitteplan. Dat is een waarschuwingssysteem vanuit het RIVM richting organisaties en (zorg)professionals. Het is opgesteld om kwetsbare groepen in de maatschappij te beschermen voor gezondheidsproblemen door aanhoudende hitte.
Waarom een hitteplan maken?
Een hitteplan is niet verplicht. Wel moet je volgens de Arbowet zorgen voor een ‘behaaglijk werkklimaat’. Ook schrijft de Arbowet voor dat de temperatuur op de werkplek geen schade mag veroorzaken aan de gezondheid van je medewerkers. Door een hitteplan op te stellen, ben je goed voorbereid op warme zomerse dagen en zorg je dat je personeel veilig blijft.
Wanneer is het te warm om te werken?
Dat hangt af van de mate van inspanning die het werk vereist. Ook speelt luchtvochtigheid een rol. Hoe hoger, hoe warmer. Verder wordt het ook warmer als er geen goede luchtstroom is in je werkomgeving. Er is daarom geen eenduidige wettelijke grenswaarde vastgesteld, aldus het Arboportaal.
Algemene richtlijnen voor kantoren
Voor werk in kantoren en kleine werklokalen bestaan er ter indicatie wel algemene regels waarmee je in de gaten kunt houden of het te warm is om te werken:
- Voor licht fysiek kantoorwerk geldt een maximum van 28˚C.
- Voor intensief lichamelijk inspannend werk in een duidelijk voelbare luchtstroom geldt een maximum van 26˚C. Zonder voelbare luchtstroom mag het niet warmer zijn dan 25˚C.
- Voor zeer lichamelijk inspannend werk geldt een maximum van 25˚C in een duidelijk voelbare luchtstroom. Ontbreekt dat laatste? Dan mag het niet warmer zijn dan 23˚C.
Verplicht vrij bij gezondheidsrisico’s door hitte
Je werknemers moeten het werk onmiddellijk staken als ze mogelijk gezondheidsrisico’s lopen door werken in de hitte. Je kunt andere werkzaamheden aanbieden die onder betere omstandigheden uit te voeren zijn. Zijn die er niet? Dan moet je werknemers vrijgeven. Je mag ze niet dwingen om verlof op te nemen.
Laat je je personeel doorwerken? Dan kun je een waarschuwing of een boete van de Arbeidsinspectie krijgen.
Zorg voor een koele bedrijfsruimte
Een bedrijfsruimte kun je aangenaam houden door:
- zonwering aan te brengen,
- platte daken nat te maken,
- warmteproducerende apparaten uit te schakelen en
- airco of ventilatie te installeren.
Tropenrooster op werk
Je kunt bij tropische temperaturen ook overwegen om in overleg met je personeel een tropenrooster in te stellen. Dat is zeker verstandig als je niet in staat bent om de werkvloer voldoende te verkoelen. Dat betekent vroeg beginnen (meestal tussen 06.00 en 07.00 uur) en eerder stoppen (tussen 14.00 en 15.00 uur) zodat je werken op het heetst van de dag kunt beperken en je werknemers nog tijd hebben om naar het strand te gaan.
Kledingvoorschriften tijdens aanhoudende hitte
De meeste Nederlanders begrijpen wel dat ze niet in hun zwemkleding naar het werk kunnen komen. Maar wat kan je wel en niet aantrekken tijdens een hittegolf? Over het algemeen schrijft de etiquette voor dat alles wat lijkt op strandkleding, niet kan. Luchtige kleding, het liefst van katoen, verdient de voorkeur.
Maak zelf afspraken met je personeel over wat volgens jou wel en niet kan. Wat altijd geldt: houd veiligheidsvoorschriften in de gaten. Ook als het warm is, moet je personeel voorgeschreven beschermende kleding en schoenen blijven dragen
Voorbeeld hitteplan voor ondernemers met personeel
Je wilt oververhitting van je personeel voorkomen en je bent wettelijk verplicht om voor een behaaglijke werkplek te zorgen. Tijd dus voor een hitteplan! Denk aan de volgende onderdelen als je een protocol maakt:
- De temperatuurgrens voor het hitteplan. Dit kun je als bedrijf zelf bepalen.
- Overige omstandigheden die ervoor kunnen zorgen dat het hitteplan in werking treedt. Bijvoorbeeld het uitvallen van de airconditioning.
- Aanpassingen in het werkrooster (tropenrooster, korter werken).
- Extra pauzes op een koele plaats.
- Aangepaste kledingvoorschriften.
- Verstrekken van extra drinken (geen alcohol!)
- Uitstel van zwaar werk.
- Eventuele extra maatregelen die je neemt voor werknemers die zwanger zijn, een slechte conditie hebben, hoog of juist erg laag lichaamsgewicht hebben, hart- en vaatziekten hebben en werknemers die medicijnen gebruikten. Zij zijn extra kwetsbaar als het erg warm is.
Hitteplan voor zzp’ers
Ben je een zzp’er? Het voordeel van eigen baas zijn, is dat je zelf kunt bepalen waar en wanneer je werkt. Profiteer ervan en trek met je laptop naar de strandtent, het terras of de achtertuin. En als het kan: plan je werk ‘s ochtends en ‘s avonds, zodat je ‘s middags tijd hebt om van de zon te genieten (of juist te schuilen op een koel plekje in de schaduw). Je bent waarschijnlijk in de ochtend en in de avonduren ook het meest productief.
Toolboxvideo over veilig werken in de zon [Bron: Stigas]
Door te veel zon kan de huid van werknemers verbranden. Elke keer dat de huid verbrandt, verhoogt de kans op huidkanker. Bovendien veroudert de huid sneller en kan de afweer van de huid verminderen bij veel UV-licht. De onderstaande toolboxvideo is gemaakt door Cumela in samenwerking met Stigas.
Cumela heeft een mooie reeks aan toolboxvideo’s. Deze zijn hier te bekijken.